Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
verilerin organize edilmesi, depolanması, güncellenmesi, erişilmesi ve yönetilmesi için Veri Tabanı Yönetim Sistemleri olarak adlandırılan yazılımlar kullanılır. Veritabanları, büyük miktardaki verilerin yapılandırılmış bir şekilde saklandığı ve kolayca erişilebildiği yapılardır. Veritabanı yönetim sistemleri, bu veritabanlarının etkili ve güvenilir bir şekilde yönetilmesini sağlar.
Şekil 1 de en popüler veritabanlarının dünya genelinde kullanım yüzdeleri görülmektedir.
Şekil 1 : 2022 yılındaki en popüler veritabanları
Veritabanı yönetim sistemlerindeki temel bileşenler şunlardır :
Veritabanı : Verilerin yapılandırıldığı ve saklandığı ana yapıdır. Veriler tablolar, kayıtlar ve alanlar şeklinde düzenlemiştir.
Veri Modelleri : Veritabanlarının nasıl düzenleneceği ve verilerin nasıl ilişkilendirileceği konusunda bir planı ifade eder.
Tablolar : Verilerin düzenlendiği temel birimlerdir. Her tablo, belirli bir veri türünü temsil eder ve satır ve sütunlardan oluşur.
Alanlar (Sütunlar) : Bir tablodaki veri türünü temsil eder. Örneğin, bir kullanıcı tablosunda 'isim,' 'soyisim,' 'telefon numarası' gibi alanlar bulunabilir.
Kayıtlar (Satırlar) : Bir tablodaki belirli bir veri öğesini ifade eder. Örneğin herhangi bir kullanıcıya ilişkin bilgileri içerir.
Sorgular : Veritabanından belirli verileri çekmek için kullanılan sorgulama diline dayalı ifadelerdir. Örneğin; kullanıcı tablosundaki, adı B harfi ile başlayan kişileri verilerden bazılarını çekmek için aşağıdaki komut kullanılabilir.
SELECT Ad,Soyad,TelNo FROM kullanici WHERE Ad LIKE 'B%';
bu bir sorgu örneğidir.Raporlar : Veritabanındaki verileri anlamlı bir şekilde sunmak için kullanılan raporlama araçlarıdır.
İşlemler : Veritabanında veri eklemek, güncellemek, silmek gibi işlemlerdir. Bu işlemler veritabanı bütünlüğünü korumak için özenle yönetilir. Örneğin bir kullanıcı veritabanına aşağıdaki şekilde ibr kullanıcı kaydı eklenebilir.
INSERT INTO kullanici (ID, Ad, Soyad,) VALUE ('145','Taner','Tanrısever');
Güvenlik ve Erişim Kontrolü : Verilere yetkisiz erişimi engellemek ve veritabanının güvenliğini sağlamak amacıyla kullanıcıların erişim haklarını kontrol edilir.
Yedekleme ve Kurtarma : Veri kaybını önlemek için düzenli yedekleme yapma ve veri kaybı durumunda veriyi kurtarma için araçlar içerirler.
Kaynaklar |